Waar gaat de Urker taal naartoe?

Zit er nog een toekomst in de Urker taal? Met deze vraag is mijn schoonvader ruim een jaar geleden aan de slag gegaan, en heeft hierover een documentaire gemaakt.

Deze ging gister in première, en het is een heel mooi document geworden waarin verschillende mensen met diverse expertises en achtergronden iets vertellen over het belang van het levend houden van de Urker taal (of in een breder verband: streektalen). De documentaire wordt met Urkerdag op youtube gezet – voor de geïnteresseerden.

Raquel García Hermida van der Walle, Europarlementariër voor D66, was ook aanwezig om te vertellen waarom het van waarde en belang is om minderheidstalen te beschermen en een wettelijk positie te geven. (Bij de borrel na de tijd raakten we in gesprek en het was reuze interessant om te horen welke belangen er in Brussel allemaal spelen en hoe het spel gespeeld wordt).

Maar terug naar de Urker taal. Het klopt, het Urkers vernederlandst (mijn eigen kinderen zijn er een voorbeeld van), en het klopt ook dat een taal een stille dood sterft, als je er geen aandacht meer aan besteedt. Een taal is levend, en een taal die niet verandert, is een dode taal.

Als voorbeeld wordt telkens aangehaald dat typisch Urker woorden verdwijnen, en vervangen worden door een Nederlands equivalent. Met een Urker tintje dan; hoogstens klinkt de Urker tongval nog door het Nederlandse woord.

En hier komt ook een beetje mijn wrevel tevoorschijn rondom dit hele debat. We lijken niet verder te komen dan drie woorden die we als voorbeeld kunnen geven als typisch Urker woorden, die nu niet meer gebruikt worden. Ossebosse voor schommel, pinnevoegel voor vlinder en snaijacht voor sneeuw.

Dit hoorde ik terugkomen in de documentaire, dit hoor ik wanneer mijn kinderen een themaweek hebben over ‘Urk’ en dit hoor ik wanneer er een pleidooi wordt gegeven over het behoud van de Urker taal.

Momenteel is er geen gemeenschappelijk beleid voor de Urker taal. En dat is wel hard nodig. (Een eerste stap is in gezet trouwens.) Anders komen we in de toekomst niet verder dan strijd en behoud voor drie Urker woorden.